คุณธรรม หมายถึง คุณความดีที่มีอยู่ประจำใจคน คนที่มีคุณธรรมคนที่มีจิตใจโอบอ้อมอารีมีใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ จึงไม่เบียดเบียนใคร ไม่ทำร้ายใคร คนที่มีคุณธรรมจะรักความยุติธรรมและมีความเมตตาต่อผู้อื่นเสมอส่วนผู้ที่กลั่นแกล้งผู้อยู่ใต้บังคับบัญชาที่ไม่ทำตามความต้องการของตนเป็นคนไม่มีคุณธรรม คุณธรรม คือ คุณความดีทุกประการที่มีประจำใจทุกคนเป็นความดีของผู้มีเมตตามีความยุติธรรม ไม่ทำร้าย ไม่เบียดเบียน แม้คนที่เป็นศัตรู
แนวทางปฏิบัติเพื่อเข้าถึงคุณธรรมในการดำรงชีวิตที่รับผิดชอบต่อสังคม คนดี มีคุณธรรม มีศีลธรรมประจำใจ จึงต้องมีแนวทางปฏิบัติ ในฐานะพลเมืองดี ผู้รับผิดต่อสังคมคือ
๑. มีวินัยในตนเอง เด็ดเดี่ยว บังคบใจตนเองได้ สามารถกระทำสิ่งต่าง ๆ ที่ตนต้องการจะกระทำ และละเว้นสิ่งต่างๆ ที่ตนเองต้องการจะละเว้นได้ สามารถจูงใจตนเองได้
๒. มีความกล้าหาญทางจริยธรรม กล้าที่จะแสดงความคิดเห็นของตน รักษาสิทธิ์ของตนเอาไว้ เมื่อเห็นการกระทำที่ไม่ถูกต้อง ไม่เหมาะสม ต้องกล้าที่จะคัดค้าน แสดงความไม่เห็นด้วย หรือแสดงประชามติร่วมกัน เพื่อแสดงความไม่พึงใจ หรือเพื่อให้ฝ่ายที่กระทำผิด หรือมีพฤติกรรมไม่เหมาะสม ได้รู้ตัว หรือละเลิกการกระทำนั้นๆ เสีย
๓. มีจิตใจ หรือมีจิตสาธารณะ มีจิตใจกว้างขวาง มุ่งรักษาผลประโยชน์ของส่วนรวม ให้มาก่อนประโยชน์ส่วนตนเสมอ หากร่ำรวยมีเงินทอง มีฐานะแล้ว เมื่อมีโอกาสที่ จะช่วยเหลือกิจการสาธารณะ หรือช่วยเหลือผู้ตกทุกข์คับแค้น ผู้ผจญกับทุพพิกขภัย วาตภัย อุทกภัย ก็ให้ความช่วยเหลือบ้างตามกำลังศรัทธา
๔. มีความรับผิดชอบต่อส่วนรวม ช่วยกันดูแลรักษาทรัพย์สมบัติกลางของส่วนรวมสิ่งใดที่เป็นของสาธารณะ เช่น ถนนหนทาง บ่อน้ำ ฝายน้ำล้น แม่น้ำลำครอง จะต้องหวงแหน ร่วมกันทำนุบำรุงรักษาเอาไว้ เพื่อให้คนทั้งหลายได้ใช้ประโยชน์ร่วมกัน
๕. มีความผูกพันและยึดมั่นในระบอบการปกครองแบบประชาธิปไตยแบบมีส่วนร่วมทำงานร่วมกัน ร่วมแสดงความคิดเห็น แสดงมติ และลงมือกระทำการต่างๆ เหล่านั้นด้วยกัน มุ่งมั่นในการทำงานเป็นทีม มีความพร้อมเพรียงสมานฉันท์กันดี
๖. ให้ความร่วมมือ และมีส่วนร่วมในกิจกรรมกลุ่มและสมาคม ยินดีและเต็มใจร่วมกิจกรรมต่างๆ ที่กลุ่ม และสมาคมริเริ่มขึ้นมา เป็นงานอาสาสมัคร งานที่ร่วมกันทำบุญทำกุศลเพื่อช่วยเหลือ สงเคราะห์แก่ผู้ยากไร้ แก่สัตว์ทั้งหลาย ฯลฯ
คุณธรรม จริยธรรมตามหลักพุทธศาสนา ที่บุคคลควรยึดถือปฏิบัติในการดำรงชีวิต
- เมตตา และ กรุณา ความรักใคร่ ปรารถนา ให้ผู้อื่นมีความสุขความเจริญ และความสงสารคิดช่วยให้พ้นทุกข์
- สัมมาอาชีวะ ทำมาหาเลี้ยงชีพในทางสุจริต
- การสังวร มีความสำรวมระวัง รู้จักยั้บยั้ง ควบคุมในทางกามารมณ์ ไม่ให้หลงใหลในรูป รส กลิ่น เสียง และสัมผัส - สัจจะ ความซื่อตรง
- สติสัมปชัญญะ ระลึกได้ และรู้ตัวอยู่เสมอ ฝึกตนให้เป็นคนรู้จักคิด รู้สึกตัวเสมอว่า สิ่งใดควรกระทำ สิ่งใดไม่ควรกระทำ ระวังมิให้ตนเองมีความมัวเมาและประมาท
